تحلیل معناشناسی پیش‌ وند پیش- در زبان فارسی: رویکرد زبان‌ شناسی شناختی

یکی از مفاهیم اصلی در رویکرد زبان‌شناسی شناختی، این است که هر واحد زبانی شبکه‌ای از معانی است. لانگاکر (Langacker, 1991) معتقد است که «تکواژ، مقولات، و ساخت‌های دستوری همگی صورتی از واحدهای نمادین دارند»، از این نظر ‌وندها نیز معنای خاص خود را دارند که آن معنا را به پایة میزبان می‌افزایند و در نهایت معنای مشتق شکل می‌گیرد. یک پیش­وند، همانند مقولات واژگانی، مقوله‌ای را تشکیل می‌دهد که همة معانی خود را که حول یک معنای مرکزی گرد آمده‌اند، رده‌بندی می‌کند. بنابراین می‌توان گفت مشتقات پیش­وند «پیش-» نیز مقوله‌ای چندمعنا با یک ساخت درونی نظامند است. در این پژوهش برای تحلیل معناشناختی این پیش­وند، معانی مشتقات آن را از منظر شناختی به دست آوردیم و در نهایت با مشخص کردن شبکۀ شعاعی این وند، دو خوشۀ معنایی مرکزی تعیین شد که دیگر معانی از این دو گرة معنایی منتج می‌شوند: ترتیب زمانی، ترتیب مکانی. از بین این دو معنی، یکی به­عنوان معنای اصلی وند مذکور است. برای تشخیص این معنای اصلی از معیارهایی که تایلر و ایوانز (2003) پیشنهاد کرده‌اند، بهره گرفته شد و مشخص شد که مفهوم مکانی این وندِ چندمعنا، به­عنوان معنای اولیه می‌باشد که دیگر معانی حول این معنای مرکزی قرار می‌گیرند.